Azərbaycanda Özbəkistanın Elm və Mədəniyyət Günlərinə start verilib. Mərasim mədəniyyət tədbirləri M.Füzuli adına Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutunda Özbəkistana aid əlyazmalara həsr olunmuş unikal sərgi, həmçinin “Özbəkistan və Azərbaycan: mədəniyyətlərin dialoqu” adlı dəyirmi masa ilə açılıb.

Tədbir təşkilatçılarının Musavat.com-a verdiyi xəbərə görə, institut ilk dəfə olaraq öz kolleksiyasının mütləq şah əsərlərini təqdim edib. Sərgidə İbn Sinanın 1258-ci ildə yenidən yazılmış və YUNESKO-nun əlyazma irsi siyahısına daxil edilmiş “Tibb elmi kanonu”, Əlişir Nəvainin sağlığında öz avtoqrafı ilə nəşr edilmiş “Gəraib üs-siqar” divanı, XVII əsrə aid “Baburnamə” və onlarla başqa nadir əlyazmalar nümayiş etdirilir.

“Özbəkistanın mədəni irsi Azərbaycan kolleksiyalarında” adlı yeni kitab-albomun təqdimatını Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin akademiki Nailə Vəlinxanlı, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyinin və Milli Xalça Muzeyinin rəhbəri Şirin Məlikova, M.Füzuli adına Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutu akademik Teymur Kərimli və bir çox başqalarnın məruzəsi dinlənilib. Tədbirdə Azərbaycan və Özbəkistandan 4 akademik, 20-dən çox elmlər doktoru iştirak edib.

Tədbirdə “Özbəkistanın mədəni irsi dünya kolleksiyalarında” adlı 50 cildlik illüstrasiyalı kitab-albomların Azərbaycan Tarix və İncəsənət muzeylərinə, Xalça Muzeyinə və Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutuna təhvil verilməsi mərasimi keçirilib. Kitab-albomların alınması üçün sertifikatları akademik, Özbəkistan Respublikası Ali Məclisinin Qanunvericilik Palatası sədrinin birinci müavini, layihənin redaksiya heyətinin sədri Akmal Saidov təqdim edib. O, iki ölkə arasında dostluq əlaqələrinin dərinləşməsində “Özbəkistanın mədəni irsi dünya kolleksiyalarında” layihəsinin rolundan danışıb, bu istiqamətdə fəaliyyət göstərən azərbaycanlı alim və tədqiqatçılara Dünya Cəmiyyəti adından sertifikatlar təqdim edib.

Dəyirmi masa elmi kəşflər və yeni layihələrlə zəngin oldu: məsələn, Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutu görkəmli fars astronomu Əl-Sufinin faksimili nəşr olunmuş əlyazmasının tərcüməsində WOSCU-ya kömək etməyə hazır olduğunu bildirib. O deyib ki, Özbəkistan və Azərbaycan dil, adət-ənənə və adət baxımından bir-birinə çox yaxın olan ölkələrdir. Bu gün iki dövlətin başçıları Şavkat Mirziyoyev və İlham Əliyevin təhsil sahəsində təşəbbüsləri sayəsində elmi əməkdaşlıq imkanları dərinləşir və iki ölkə getdikcə daha çox birgə layihələr inkişaf etdirir. Bu gün azərbaycanlı həmkarlarımız və Dünya Cəmiyyətinin üzvləri ilə birlikdə təqdim etdiyimiz illüstrasiyalı kitab-albomda nadir numizmatik kolleksiyalar, Buxara əmirinin hədiyyələri - qızılı gümüşdən hazırlanmış Quran qutusu, həmçinin hazırlanmış xidmət yer alır. zərli gümüşdən, mina ilə örtülmüş, niello ilə bəzədilmiş və həkk olunmuş, Buxara əmiri Səid Mir Əbdül Əhəd Xanın unikal fotoşəkili, 19-cu əsrin heyrətamiz suzanları və digər artefaktlar - özbək mədəniyyəti və incəsənətinin xəzinələri, o cümlədən əlyazma irsi - alimlərin, şairlərin, mədəniyyət xadimlərinin ərəb, fars və özbək dillərində əlyazmaları, - Özbəkistanın mədəni irsinin öyrənilməsi, qorunması və populyarlaşdırılması üzrə Ümumdünya Cəmiyyətinin (WOSCU) sədri Firdavs Abduxalikov bildirib. “Dünya kolleksiyalarında Özbəkistanın mədəni irsi” layihəsinin sponsoru direktoru Baxtiyor Fazılovun rəhbərlik etdiyi Eriell Group neft-servis şirkətidir.

M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun baş direktoru, akademik Teymur Kərimli İnstitutda saxlanılan özbək torpağının nadir əlyazma irsindən danışıb: “İnstitutumuzda böyük alim Əbu Əli ibn Sinanın nadir əlyazmaları saxlanılır. Bu əlyazmalardan 200-ə yaxını Dünya Cəmiyyətinə göndərilib və onların bir çoxu Azərbaycan kolleksiyalarında özbək irsi ilə bağlı yeni cilddə yer alıb”. O əlavə edib ki, “Özbəkistanın mədəni irsi dünya kolleksiyalarında” layihəsinin Azərbaycan muzeyləri ilə səmərəli əməkdaşlığından son dərəcə məmnundur.

“Belə sıx elmi, mədəni və dostluq əlaqələri böyük bir missiyanın həyata keçirilməsinə kömək edir - Özbəkistanın zəngin mədəni irsi ilə bütün dünyaya tanıtmaq. Bu isə çox mühüm və dəyərlidir”, - deyə akademik Teymur Kərimli bildirib.

Azərbaycan Tarixi Muzeyinin baş direktoru, akademik Nailə Vəlinxanlı da belə genişmiqyaslı layihənin həyata keçirilməsinə görə Dünya Cəmiyyətinə minnətdarlığını bildirib.

“Mən Özbəkistanın Mədəni İrsinin Öyrənilməsi, Qorunması və Populyarlaşdırılması üzrə Ümumdünya Cəmiyyətinə minnətdaram ki, onlar özbək mədəni irsi ilə bağlı əvvəllər dərindən araşdırılmamış nəhəng materialı toplayıblar. Kitab-albomun yaradılması layihəsində muzeyimizin kollektivi dərin məmnunluq hissi ilə iştirak edib və hesab edirəm ki, bu, bizim tədqiqat və elmi əlaqələrimizin yalnız başlanğıcıdır”, - deyə akademik Nailə Vəlinxanlı bildirib.

Tədbirdə Özbəkistan Respublikasının Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Bahrom Əşrəfxanov iştirak etmişdir.

Qeyd edək ki, kitab-albom üzərində işləyərkən WOSCU mütəxəssisləri Azərbaycana bir sıra yaradıcılıq səfərləri ediblər. Onlar Nizami Gəncəvinin 800 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransda, həmçinin 2023-cü ildə türk xalqlarının milli musiqi sənəti mövzusunda Bakıda keçirilən beynəlxalq konfransda iştirak ediblər. 2022-ci ilin dekabr ayında WOSCU nümayəndə heyəti Əlyazmalar İnstitutunun, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyinin, Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin və Xalça Muzeyinin rəhbərliyi ilə tədqiqat səfəri və görüşlər təşkil edib.

Musavat.com